Per seconde komen er ongeveer 4,2 miljoen prikkels op je af. Onze zintuigen ontvangen deze prikkels en beïnvloeden ons gedrag. De manier waarop je deze prikkels ervaart en verwerkt, hangt af van je gevoeligheid voor prikkels. Maar wat zijn prikkels precies? En hoe werkt prikkelverwerking?

Wat zijn prikkels?

Prikkels zijn stukjes informatie die je via je zintuigen binnenkrijgt. De bekendste zintuigen zijn:

• Gezichtsvermogen: hiermee kunnen we zien
• Gehoor: hiermee kunnen we horen
• Reukzin: hiermee kunnen we ruiken
• Smaakzin: hiermee kunnen we proeven
• Tastzin: hiermee kunnen we voelen.

Naast deze zintuigen zijn er ook minder bekende zintuigen in ons lichaam die reageren op prikkels en informatie aan ons brein doorgeven. Deze zijn:

• Vestibulair: dit zintuig zorgt voor ons gevoel van evenwicht
• Thermoceptie: hiermee kunnen we warmte en kou voelen
• Proprioceptie: dit zorgt ervoor dat we onze spieren kunnen gebruiken en bewegen
• Interoceptie: hiermee kunnen we voelen of we honger of dorst hebben, of bijvoorbeeld naar de wc moeten
• Nociceptie: dit zintuig zorgt ervoor dat we pijn kunnen voelen.

Hoe filtert ons brein prikkels?

Gelukkig merken we niet al die miljoenen prikkels tegelijk op. Ons brein filtert deze informatie om het behapbaar te maken. Psycholoog George Miller (1956) heeft aangetoond dat ons brein een filtersysteem gebruikt om veel prikkels tegen te houden. Dit systeem helpt ons om niet overweldigd te raken door de constante stroom van informatie.

Het belang van zintuiglijke prikkels

Zintuiglijke prikkels zijn essentieel voor groei en ontwikkeling. De verwerking van prikkels kost echter energie, het is daarom belangrijk om voldoende rust te nemen om te herstellen. Bij een juiste hoeveelheid prikkels voel je je prettig. Te weinig prikkels kunnen verveling veroorzaken, terwijl te veel prikkels kunnen leiden tot stress en overprikkeling. Onvoldoende verwerking van (leuke) prikkels kan zowel onder- als overprikkeling veroorzaken, wat kan leiden tot gedragsproblemen.

Prikkelverwerking en gedrag

Zintuiglijke informatie wordt verwerkt door ons centrale zenuwstelsel, wat zorgt voor bewuste en onbewuste reacties op prikkels. Mensen die moeite hebben met het filteren van prikkels in hun dagelijks leven, kunnen hypogevoelig (ondergevoelig) of hypergevoelig (overgevoelig) zijn. Wanneer de prikkelverwerking niet goed verloopt, kunnen er gedragsproblemen ontstaan die een grote impact kunnen hebben op het dagelijks leven.

Prikkelverwerking is een complex maar essentieel proces voor ons welzijn. Het begrijpen van hoe je brein prikkels filtert en verwerkt, kan helpen bij het identificeren van problemen met prikkelgevoeligheid. Dit is erg belangrijk voor een gezonde ontwikkeling en welzijn.

Begeleiding bij overgevoeligheid voor prikkels

Als je merkt dat je kind moeite heeft met het verwerken van prikkels of tekenen vertoont van prikkelgevoeligheid, kan professionele begeleiding helpen. Met behulp van het Prikkelprofiel leert het kind voor welke prikkels hij/zij over/onder gevoelig is, leert het omgaan met prikkels en gaan we opzoek naar helpende factoren. Hierdoor kan het kind zich bijvoorbeeld beter concentreren op school en zal het beter in zijn/haar vel zitten. 

Neem contact met mij op voor een kennismakingsgesprek en ontdek hoe ik kan helpen bij het ontwikkelen van gezonde prikkelverwerking en een beter dagelijks functioneren.